ایمنی در برابر زلزله ,

همچنین بررسی می‌کنیم که شما ملزوم به انجام چه اقداماتی در حین وقوع زلزله در مکان‌های مختلفی چون ماشین، ساختمان اداری، محل زندگی و ... نیز هستید پس با ما در ادامه مقاله همراه باشید.

نکات ایمنی پیش از وقوع زلزله

این مرحله را می‌توان مهم‌ترین مرحله دانست. زیرا زلزله غیرقابل پیش‌بینی است و اگر ما در حالت آماده باش باشیم، در حین وقوع زلزله، دست و پاهایمان را گم نمی‌کنیم.

بنابراین زمانیکه که در اخبار اعلام شد که ممکن است در این زمان زلزله‌ای وقوع یابد، شما باید نکات زیر را رعایت کنید:

• محکم کردن وسایل خانه چون تلویزیون تا در زمان وقوع زلزله واژگون نشوند.
• شناسایی نقاط امن خانه برای پناه گرفتن می‌تواند به شما کمک کند تا در زمان وقوع زلزله سریعا خود و عزیزانتان را به محل امن منتقل کنید.
• خوابیدن با یک لباس مناسب برای خارج از خانه
• بررسی ایمنی و استحکام ساختمان(قبل از استقرار در خانه یا ساختمان جدیدی، حتما استحکام ساختمان در برابر زلزله را جوز ملاک‌های خود قرار بدهید.
• برداشتن اشیا سنگین آویزان چون تابلوها
• چک کردن لوله‌های گاز و آب
• برنامه ریزی جهت چگونگی خارج از ساختمان یا خانه، آموزش کودکان، اجرای مانور زلزله
• آماده‌سازی کیت اظطراری برای خارج از خانه
• و در آخر هوشیاری داشتن و دنبال کردن اخبار

با رعایت این نکات شما وارد به مرحله بعدی و چالش اصلی می‌شوید یعنی مقابله با زلزله در حین وقوع آن.

نکات ایمنی در حین وقوع زلزله

بیشتر افراد در حین وقوع زلزله، دچار سردرگمی و استری می‌شوند و همین موضوع باعث تصمیم گیری‌های طولانی، سردرگمی و دیر واکنش می‌شود؛ زیرا این افراد نمی‌دانند که باید چه کارهایی در حین وقوع زلزله انجام دهند.

حین وقوع زلزله ما یکسری باید و نبایدهایی داریم که به تک‌تک آنان نیز می‌پردازیم:

بایدهای مهم زلزله

• سریعا روی زمین بنشینید تا از افتادن خود جلوگیری کنید.
• در مرحله بعد در جایی که در مرحله پیش از وقوع، انتخاب کرده بودید، پناه بگیرید.
• برای مثال، اگر زیر میز هستید، پایه‌های آن را محکم بگیرید تا از تکان خوردن بیش از حد آن جلوگیری کنید.
• داخل مکانی که هستید، تا زمانی که زلزله متوقف نشده است، بمانید.
• از پنجره‌ها، شیشه‌ها یا هر لوازم شکستنی یا خطرناکی فاصله بگیرید.
• اگر در ماشین هستید توقف کنید و پس از پایان زلزه، محتاطانه به مسیر حرکت خود ادامه دهید و اکر در بیرون هستید، از سازه‌های مختلف فاصله بگیرید.
• به راه‌پله ها هجوم نبرید و بطور کلی از دویدن اجتناب کنید.
• از آسانسور به هیچ وجه ممکن استفاده نکنید.
• اگر در زیر آوار ماندید، برای علامت به نیروی امداد، از ضربه زدن به لوله‌های آب استفاده کنید.
• به توصیه‌های اخبار و تلویزیون توجه کنید.

نبایدهای مهم زلزله

• نباید آرامش خود را از دست بدهید. همانطور که در بالا اشاره شد، این موضوع منجر به تصمیم‌گیری طولانی و سردرگمی می‌شود.
• نباید در هنگام لرزش بدوید.
• نباید در هنگام لرزش سعی کنید تا از سازه خارج شوید.
• نباید زیر اشیا شکستنی و ناپایدار پناه بگیرید.
• نباید شمع یا کبریت روشن کنید.
• نباید شارژ تلفنتان را صرف تماس ها و استفاده‌های غیر ضروری تلف کنید.
• نباید فرض کنید که زلزله کوچک و بی‌خطر است. شما حتی باید برای بدترین شرایط هم آماده باشید تا در این مواقع، به خوبی عمل کنید.

با رعایت موارد بالا، شما میزان آسیب و خسارت را به حداقل می‌رسانید و به مرحله بعد یعنی نکات ایمنی پس از زلزله می‌روید.

نکات ایمنی پس از وقوع زلزله

اگر فکر می‌کنید که کار شما دیگر در اینجا تمام شده، باید بگویم که سخت در اشتباه هستید. وقوع زلزله، تاثیراتی در موارد مختلفی چون ساختمان می‌گذارد که شما نباید از آنها غافل شوید و این مرحله هم به اندازه مرحله‌های قبلی مهم است:

• بررسی صحت عزیزانتان تا اگر از طریق زلزله دچار جراحتی شده باشند سریعا به بیمارستان مراجعه کنند.
• پس از زلزله، حتما لوله‌های آب و گاز را چک کنید و اگر نشتی وجود داشت، آن را به سازمان مربوطه اطلاع دهید.
• هرگز به ساختمان‌های آسیب دیده به هر دلیلی نروید.
• اگر می‌توانید به دیگران کمک کنید، ختما این کار را انجام دهید مخصوصا به کودکان و سالمندان.
• و در آخر همیشه پیگیر اخبار و دستورعمل های مختلف نیز باشید.

زلزله بسته به موقعیتی که اتفاق می‌افتد می‎تواند خطرات و نکات ایمنی مختلفی نیز داشته باشد. بنابراین هر دستورعملی را شما باید نسبت به موقعیتی که توش قرار دارید نیز انجام بدهید که شامل:

اگر در ساختمان هستید:

همانطور که در بالا اشاره شد، اگر در ساختمان هستید سعی کنید تا از وسایل شکستنی فاصله بگیرید، در زیر یک جای امن پناه بگیرید و در همانجا تا توقف لرزش بمانید، به راه‌پله ها هجوم نبرید و سوار آسانسور نیز نشوید. این تمام نکاتی بود که باید شما در هنگام زلزله در ساختمان رعایت کنید.

اگر در یک محل باز هستید:

اگرچه در فضای باز شما دسترسی به فضاهای امن بیشتری دارید؛ اما با این جال خطرات زیادی شما را تهدید خواهند کرد.

خطراتی چون پرت شدن اشیا از ساختمان‌ها، ریزش ساختمان‌های ناایمن، سقوط تیرهای برق و درختان و همچنین ریزش سنگ‌ها در مناطق شیبدار.

با توجه به این خطرات حتما از ساختمان‌ها یا هر سازه دیگری فاصله بگیرید، سپس به یک فضای باز رفته و سریعا در آنجا پناه گیرید. اگر فضای کاملا بازی در نزدیکی شما نیست، حتما بنشینید و با دست، از سر و گردن خود محافظت کنید و همانطور که در بالا اشاره شد، هرگز محیط امن خود را تا اتمام لرزه، ترک نکنید.

اگر در حال رانندگی یا در خودروی خود هستید:

وقوع زلزله در این مواقع، باعث ترافیک‌های سنگینی می‌شود و ممکن است شما در مکان‌های ناایمنی چون تونل‌ها و پل‌ها نیز گیر کنید، بنابراین نکات را به دقت بخوانید و از آنان استفاده کنید:

وقوع زلزله هنگام رانندگی ممکن است کنترل ماشین را برای راننده سخت کند، ممکن است اشیاهای مختلفی چون تیر برق روی خودرو سقوط کنند و ممکن است راننده با ماشین یه چیزی تصادف کند.

بنابراین در هنگام وقوع زلزله در این موقعیت، در یک مکان امن توقف کنید. از توقف در زیر پل‌ها، تونل‌ها، خطوط برق فشار قوی، ساختمان‌های بلند و شیب‌های تند خودداری کنید و در جایی توقف کنید که احتمال سقوط اشیا روی خودرو کم باشد. موتور خودرو را خاموش کنید تا از حوادث احتمالی در امان بمانید. در خودرو بمانید و هرگز تا اتمام لرزش از آن خارج نشوید مگر در شرایط اضطراری چون سقوط اشیا. همچنین با دست خود، از سر و گردن خود محافظت کنید.

اگر در یک منطقه یا سازه شلوغ هستید:

قرار گرفتن در یک مکان شلوغ هنگام وقوع زلزله می‌تواند به دلیل ازدحام و احتمال وحشت‌زدگی جمعی، چالش‌های خاص خود را داشته باشد. هدف اصلی در این شرایط، حفظ امنیت فردی در عین توجه به جریان جمعیت و تلاش برای یافتن یک مکان امن است. نکات ایمنی این قسمت شامل:

از دویدن و ایجاد ازدحام خودداری کنید. اینکار فقط باعث ایجاد آسیب‌دیدگی بیشتر از طریق ازدحام و هل دادن و له شدن نیز می‌شود.

سرجای خود بمانید یا در یک مکان نزدیک و مناسب پناه بگیرید. این مکان می‌تواند شامل زیر چارچوب درها، زیر دفتر پیشخوان‌های محکم و کنار دیواره‌های داخلی نیز باشد.

اگر در مناطق ساحلی هستید:

تنها تفاوت زلزله در منطق ساحلی با دیگر مناطق، احتمال وقوع سونامی است. اگر پس از زلزله سونامی ایجاد شود، شما باید:

• سریعا دنبال یک مکان مرتفع بروید و در آنجا پناه گیرید. این موضوع بسیار مهم است؛ زیرا موج‌های سونامی می‌توانند پس از چند دقیقه از وقوع زلزله، به ساحل نیز برسند.
• مسیرهای امن مکان‌های مرتفع را بشناسید(اگر وجود داشتند) تا در مسیر، ایمنی‌تان تضمین شود.
• از مکان‌های پست دوری کنید.
• به سطح آب نیز توجه کنید.

اگر در مناطق کوهستانی هستید:

• مراقب رانش و سقوط سنگ‌ها باشید.
• اگر در حال رانندگی هستید، مراقب سقوط سنگ‌ها نیز باشید.
• به صداهای غیرعادی چون ترک خوردن زمین، غرش یا صدای افتادن سنگ توجه کنید و سریعا از آن منطقه دور شوید.
• اگر با مناطق کوهستانی آشنایی دارید، سریعا به مناطق امن نیز مراجعه کنید. در صورت نداشتن آشنایی، انجام این کار باعث به خر افتادن جانتان و گم شدن در کوهستان‌ها نیز می‌شود.

اگر در زیر آوار ماندید، چه باید بکنید؟

فرض کنید که شما نتوانستید به هر دلیلی نکات بالا را رعایت کنید و در زیر آوار گرفتار شدید. در این مرحله شما باید نکات زیر را برای بقا رعایت کنید:

• آرامش خود را حفظ کنید : وحشت زدگی باعث مصرف بی‌رویه انرژیتان می‌شود و موجب آشفتگی ذهن و تفکر نادرست نیز می‌شود.
• بررسی وضعیت خود و اطراف :حتما بدن خود را بررسی کنید تا از جراحت‌های بدنتان مطلع شوید. همچنین محیطی که در آن قرار دارید را بررسی کنید برای مثال مقدار نور و فضای موجود.
• محافظت از مجاری تنفسی : در زیر آوار گرد و غبار زیادی نیز وجود دارد که شما باید برای جلوگیری نفوذ آن به گلو یا بینی‌تان، با دستمال یا هر چیز دیگری که دم دست دارید، دهان و بینی‌تان را بپوشانید.
• مدیریت منابع غذایی و آبی : اگر در پیش خود منابع غذایی یا آبی دارید، سعی کنید تا حد امکان آنها را باارزش دانسته و به صورت بهینه از آنان استفاده کنید.
• گرم نگه داشتن خود : سعی کنید تا از همه چیز اطراف خود برای گرم کردن خود نیز استفاده کنید.
• متوجه کردن نیروهای امداد از وجود خود : با فریاد زدن، سوت زدن و کوبیدن می‌تواند به آنها از وجود خود نیز خبر دهید. البته با احتیاط فریاد بزنید؛ زیرا با فریاد زدن گرد و غبار زیادی را به دهان و بینی خود نیز منتقل می‌کنید.
• یافتن راه خروج : اگر مجبور شدید تا خود اقدامی انجام دهید، محتاطانه و با صبر و حوصله اینکار را انجام دهید.
• در آخر هم هیچگاه ناامید نشوید و دیت از تلاش برندارید.

سوالات متداول

زلزله چیست و چگونه رخ می‌دهد؟
زلزله به لرزش ناگهانی زمین گفته می‌شود که معمولاً در اثر حرکت یا شکستگی در لایه‌های زیرین زمین رخ می‌دهد. این حرکت اغلب در امتداد گسل‌ها و در نتیجه فشار زیاد بین صفحات زمین ایجاد می‌شود.

آیا می‌توان زلزله را پیش‌بینی کرد؟
در حال حاضر، پیش‌بینی دقیق زمان و مکان زلزله ممکن نیست. محققان می‌توانند مناطقی را که خطر زلزله در آن‌ها بالاست شناسایی کنند، اما امکان اعلام دقیق زمان وقوع هنوز وجود ندارد.

زلزله چند ریشتری خطرناک محسوب می‌شود؟
زلزله‌هایی با بزرگی ۶ به بالا معمولاً می‌توانند خسارات قابل توجهی وارد کنند. زلزله‌های با بزرگی ۷ یا بیشتر، به‌ویژه در مناطق پرجمعیت یا دارای زیرساخت ضعیف، می‌توانند بسیار مخرب باشند.

چرا باید وسایل سنگین را به دیوار متصل کرد؟
در زمان زلزله، وسایل سنگین می‌توانند سقوط کرده و باعث آسیب‌دیدگی افراد شوند. اتصال ایمن این وسایل به دیوار، از خطرات احتمالی به‌ویژه در هنگام لرزش‌های شدید جلوگیری می‌کند.

چگونه مبلمان را در برابر زلزله ایمن کنیم؟
برای ایمن‌سازی مبلمان، می‌توان آن‌ها را با بست‌های مخصوص به دیوار متصل کرد، وسایل شکننده را در قفسه‌های پایین‌تر قرار داد، و از پایه‌های ضدلغزش استفاده کرد تا حرکت وسایل محدود شود.

چگونه یک نقشه فرار خانگی طراحی کنیم؟
نقشه فرار باید شامل مسیرهای خروج اضطراری از هر اتاق، محل‌های تجمع امن بیرون از خانه، و فهرست تماس‌های اضطراری باشد. همچنین، تمرین این برنامه با اعضای خانواده ضروری است.

برای محافظت از کودکان و سالمندان در زمان زلزله چه باید کرد؟
برای این گروه‌ها باید آموزش‌های ساده و قابل فهم ارائه داد، محیط زندگی آن‌ها را از خطرات احتمالی پاک‌سازی کرد، و در شرایط اضطراری در اولویت کمک‌رسانی قرار داد.

در آخر امیدوارم هیچ وقت در شرایط مذکور قرار نگیرید و اگر قرار گرفتید، با رعایت نکات گفته شده، جان خود و عزیزانتان را نجات دهید و از آسیب‌ها و خسارت‌ها تا حد ممکن جلوگیری کنید.

موفق و ایمن باشید.