حفاظت از ساختمان‌های در حال ساخت در برابر حریق به دلیل پیچیدگی‌های خاص و نبود تجهیزات دائم، نیازمند توجه ویژه و استفاده از تجهیزات آتش‌نشانی مناسب است. این تجهیزات به پیشگیری از خسارات سنگین و حفظ ایمنی کارگران کمک می‌کنند. در این مقاله، به بررسی جامع تجهیزات آتش‌نشانی مورد نیاز برای اطفای حریق در ساختمان‌های در حال ساخت پرداخته می‌شود.

سیستم‌های اعلام و هشدار حریق

الف. سیستم‌های اعلام حریق

سیستم‌های اعلام حریق برای شناسایی سریع و اطلاع‌رسانی در مورد وقوع حریق طراحی شده‌اند. این سیستم‌ها شامل حسگرها، دتکتورها و آژیرهای هشدار هستند که به محض شناسایی دود، حرارت یا گازهای آتش‌زا، هشدار می‌دهند و به کارگران امکان می‌دهند تا به سرعت اقدام کنند. در ساختمان‌های در حال ساخت، نصب این سیستم‌ها به صورت موقت در نقاط استراتژیک، مانند ورودی‌ها و نزدیک به مناطق با خطر بیشتر، ضروری است.

ب. تابلوهای هشدار و راهنمای مسیرهای خروج

تابلوهای هشدار باید به وضوح مسیرهای خروج اضطراری و نقاط تجمع امن را نشان دهند. این تابلوها به کارگران کمک می‌کنند تا در شرایط اضطراری به سرعت به نقاط امن برسند.

ج. روشنایی اضطراری موقت

روشنایی اضطراری به کارگران کمک می‌کند تا در شرایط تاریکی یا قطع برق به سرعت به محل‌های امن برسند. سیستم‌های روشنایی اضطراری موقت شامل چراغ‌های قابل حمل و سیستم‌های باتری‌دار هستند که باید در نقاط حیاتی ساختمان نصب شوند.

۲. تجهیزات اطفای حریق

الف. کپسول‌های آتش‌نشانی

کپسول‌های آتش‌نشانی باید در نقاط استراتژیک ساختمان‌های در حال ساخت نصب شوند. انواع مختلفی از کپسول‌ها وجود دارد که بسته به نوع حریق انتخاب می‌شوند:

کپسول‌های آب: برای حریق‌های کلاس A (مواد جامد مانند چوب و کاغذ).
کپسول‌های پودری: برای حریق‌های کلاس A، B (مایعات قابل اشتعال) و C (گازهای قابل اشتعال).
کپسول‌های دی‌اکسید کربن (CO2): برای حریق‌های کلاس B و C، به ویژه در مکان‌هایی که تجهیزات الکتریکی وجود دارد.

ب. سیستم‌های آبیاری آتش‌نشانی

سیستم‌های آبیاری شامل لوله‌های آب و شیلنگ‌های ضد حریق است که برای تأمین آب در مواقع اضطراری ضروری هستند. این سیستم‌ها باید به‌طور منظم بررسی و تعمیر شوند تا در زمان وقوع حریق به‌درستی عمل کنند.

ج. پمپ‌های آتش‌نشانی

در ساختمان‌هایی که به ارتفاع بالاتری رسیده‌اند و فشار شبکه آبرسانی عمومی کافی نیست، نصب پمپ‌های آتش‌نشانی موقت یا دائم ضروری است تا حفاظت کافی برای بالاترین سطح فراهم شود.

د. سیستم اسپرینکلر موقت

سیستم‌های اسپرینکلر موقت به منظور پوشش مناطق مختلف سایت نصب می‌شوند و باید به سرعت در صورت وقوع حریق فعال شوند. این سیستم‌ها معمولاً شامل شبکه‌ای از لوله‌ها و اسپرینکلرهای قابل حمل هستند.

ه. خاموش‌کننده‌های آتش موقت

خاموش‌کننده‌های آتش به صورت دستی در نقاط مختلف سایت نصب می‌شوند. خاموش‌کننده‌ها باید در نقاط استراتژیک و در دسترس قرار گیرند، مانند ورودی‌ها و نزدیک به محل‌های نگهداری مواد قابل اشتعال.

سیستم‌های تهویه و کنترل دود

الف. سیستم‌های تهویه دود

سیستم‌های تهویه دود برای تخلیه دود و گازهای ناشی از حریق به کار می‌روند. استفاده از فن‌های صنعتی و کانال‌های تهویه به جلوگیری از گسترش دود و حفظ کیفیت هوای محیط کار کمک می‌کند.

ب. سیستم‌های کنترل دود

سیستم‌های کنترل دود می‌توانند شامل جت‌فن‌ها و دمپرها باشند که برای محدود کردن و هدایت دود به مناطق خاص طراحی شده‌اند. این سیستم‌ها به کارگران کمک می‌کنند تا مسیرهای خروج را واضح‌تر ببینند و از گسترش دود جلوگیری کنند.

سیستم استند پایپ و لوله‌کشی

الف. سیستم استند پایپ

سیستم استند پایپ باید در ساختمان‌های در حال ساخت طبق نظرات مقامات مسئول و الزامات موجود، به صورت موقت یا دائم فراهم شود. رایزرهای این استند پایپ‌ها باید مشخص و قابل دسترس برای لوله‌های واحد حریق خارج از ساختمان در سطح خیابان باشند.

ب. لوله‌ها و ساپورت‌های لوله‌ها

اندازه لوله‌ها، شیرهای شیلنگی و شیلنگ‌های آتش‌نشانی باید بر اساس استانداردها باشد. همچنین، برای رایزرهای هر یک از طبقات باید ساپورت کافی در نظر گرفته شود. رایزرهای استند پایپ برای طبقات فوقانی باید به‌طور مناسب امتداد یابند و در بالاترین نقطه به سرپوش مجهز شوند.

ج. شیرهای شیلنگی

باید حداقل یک شیر شیلنگی در هر طبقه فراهم شود. شیرهای شیلنگی باید همیشه بسته و از آن‌ها در برابر آسیب‌های مختلف محافظت شود.

د. تأمین لوله‌کشی سیستم

رایزرهای استند پایپ باید تا تکمیل شدن رایزر استند پایپ جدید در سرویس باقی بمانند و به‌طور مؤثر در دسترس باشند.

ابزارهای برش و نجات

ابزارهای برش مانند اره‌های برقی و دستگاه‌های برش هیدرولیک برای دسترسی به نقاط گرفتار شده و برش مواد استفاده می‌شوند. این ابزارها به کارگران کمک می‌کنند تا در شرایط اضطراری سریع‌تر عمل کنند.

بازرسی و نگهداری

الف. بازرسی‌های منظم

تجهیزات آتش‌نشانی باید به‌طور دوره‌ای بررسی و نگهداری شوند تا از عملکرد صحیح آن‌ها اطمینان حاصل شود. این بازرسی‌ها شامل بررسی کپسول‌های آتش‌نشانی، سیستم‌های تهویه دود و سایر تجهیزات است.

ب. تعمیرات و به‌روزرسانی

در صورت شناسایی هرگونه نقص یا خرابی در تجهیزات، باید به‌سرعت تعمیرات لازم انجام شود. همچنین، با توجه به پیشرفت‌های فناوری، به‌روزرسانی تجهیزات نیز باید در نظر گرفته شود.

نتیجه‌گیری

استفاده از تجهیزات آتش‌نشانی مناسب و اجرای برنامه‌های آموزشی مؤثر برای اطفای حریق در ساختمان‌های در حال ساخت، به‌طور چشمگیری ایمنی کارگران و حفاظت از پروژه‌های ساختمانی را افزایش می‌دهد. رعایت استانداردها و مقررات ایمنی، بازرسی منظم و نگهداری صحیح از تجهیزات، کلید اصلی پیشگیری و کاهش خسارات ناشی از حریق در این گونه ساختمان‌ها است. با توجه به نبود تجهیزات اعلام و اطفاء حریق در این ساختمان‌ها، توجه ویژه به نصب و نگهداری تجهیزات مذکور می‌تواند نقش بسزایی در پیشگیری از وقوع حوادث و کاهش آسیب‌ها داشته باشد.