پلمپ کپسول آتشنشانی یک قطعه کوچک پلاستیکی یا فلزی است که از طریق شکافی در ضامن (اشپیل) و دور دستهی کپسول رد میشود؛ وقتی پلمپ روی کپسول نصب باشد، برای باز کردن ضامن و استفاده از کپسول باید حتماً پلمپ را بشکنیم. این سازوکار ساده باعث میشود در بازرسیهای ماهانه یا هفتگی بتوان با یک نگاه متوجه شد که آیا کپسول استفاده شده یا خیر (در صورتی که پلمپ سالم باشد، کپسول دستنخورده است). به عبارت دیگر، هدف اصلی پلمپ، جلوگیری از دستکاری یا استفادهی تصادفی کپسول و نشان دادن سریع این موضوع است؛ به همین دلیل پس از هر بار استفاده یا بازرسی لازم است پلمپ تعویض شود تا کپسول آمادهی خدمت دوباره باشد.
پلمپها معمولاً یکبار مصرف طراحی شدهاند؛ یعنی یک بار شکسته شدن (مثلاً در حین استفاده از کپسول) از بین میروند و باید نمونهی جدید جایگزین شود. در عین حال، پلمپها نباید آنقدر محکم باشند که مانع استفادهی سریع در شرایط اضطراری شوند؛ معمولا نیروی چند کیلوگرمی فشار کافی است تا پلمپ از هم باز شود و مزاحمتی ایجاد نکند. وجود پلمپ باعث میشود پس از حادثه یا بازرسی مشخص شود که کدام کپسولها نیاز به شارژ مجدد یا سرویس دارند. از دید ایمنی، پلمپ یک مؤلفهی کوچک و ارزانقیمت اما کلیدی است که تضمین میکند تجهیزات اطفای حریق در مواقع اضطراری بهروز و آماده باشند.
پلمپهای کپسول آتشنشانی در انواع مختلفی تولید میشوند که از لحاظ جنس و سازوکار با هم متفاوتاند:
پلمپ پلاستیکی : رایجترین نوع است. این پلمپها از پلاستیک مقاوم (عموماً پلیپروپیلن) ساخته شده و ظاهری شبیه بست کمربندی یا تسمه با یک قفل ساده دارند. نصب آنها ساده است و برای باز کردن کافی است انتهای تسمه را با قیچی یا دست پاره کرد.
پلمپ فلزی : این نوع معمولاً به صورت قفل یا مهره فلزی طراحی میشوند. قفل فلزی ضمن مقاومت بالا در برابر دستکاری، ضد زنگ بوده و در برابر حرارت نیز مقاوم است. مثلاً برخی مدلها دارای میله یا قفل فولادی هستند که فقط با استفاده از ابزار مناسب یا کلید مخصوص قابل باز شدن است.
پلمپ سربی: قدیمیترین نوع پلمپ است. یک سرب نرم دور ضامن پیچیده میشود و سپس مهرهداری میشود. در ایران کمتر استفاده میشود اما در برخی استانداردهای بینالمللی هنوز به چشم میخورد. مزیت سرب، سختی آشکار شدن دستکاری است (در صورت شکستن سرب واضح است)، اما نگهداری و جایگزینی مجدد سختتر از انواع پلاستیکی است.
عمده تولیدات بازار پلمپهای پلاستیکی هستند که ضمن قیمت ارزان و وزن کم، مقاومت کششی مناسبی دارند و به راحتی قابل تشخیصاند. از نظر کارکرد، همهی انواع پلمپ فوق به یک شکل روی کپسول نصب میشوند و نشاندهندهی دست نخورده بودن کپسول هستند. انتخاب بهترین نوع پلمپ بستگی به شرایط محیطی و نیاز امنیتی دارد: مثلاً در محیطهای انفجاری یا شیمیایی پلمپ فلزی ممکن است برتر باشد، اما در بیشتر کاربریهای عمومی پلمپ پلاستیکی با مقاومت کششی بالا کافی است.
مقاومت کششی و ضربه: پلمپ باید در برابر کشش ناگهانی یا ضربه مقاوم باشد تا عمداً کشیده نشود و بلافاصله بشکند. بسیاری از پلمپهای مرغوب قدرت کششی بالایی در حد دهها کیلوگرم دارند. برای نمونه، یک مدل پلمپ پلاستیکی استاندارد طول ۱۵ سانتیمتر از جنس پلیپروپیلن تا ۱۵ کیلوگرم کشش را تحمل میکند.
مقاومت در برابر اشعه UV و دما: برخی پلمپها با افزودنیهای مقاوم در برابر اشعه UV تولید میشوند تا در محیطهای باز و تحت نور آفتاب خاصیت شکنندگی پیدا نکنند. در مقابل دمای بالا، به ویژه در اتاقکهای آتشنشانی یا محیطهای گرم، پلمپهای فلزی کارایی بهتری دارند چون قابلیت ذوب یا تغییر شکل ندارند. مدلهای فلزی ضد زنگ هستند و در برابر حرارت زیاد مقاوماند.
یکبار مصرف بودن و نشانهی آشکارش: تمام پلمپهای استاندارد یکبار مصرفاند. یعنی بعد از باز شدن (یا دستکاری) شکل و رنگشان تغییر میکند یا کاملاً از بین میرود. این ویژگی باعث میشود خراب شدن پلمپ به سادگی دیده شود. در واقع قابلیت آشکار شدن دستکاری هدف اصلی است؛ از این رو پلمپ قرار نیست مانع استفاده شود، بلکه در استفاده، حتماً شکسته خواهد شد.
کدگذاری و شمارهسریال: بسیاری از پلمپهای باکیفیت امکان حک شمارهسریال یا لوگو روی خود را دارند. وجود شمارهسریال اختصاصی یا کد شناسایی روی پلمپ باعث میشود مدیریت انبار کپسولها سادهتر باشد و هر قطعه قابل پیگیری باشد. به عنوان مثال، پلمپهایی هستند که با لیزر میتوان شماره سریال یا تاریخ تولید روی آنها حک کرد و در سوابق بازرسی ثبت کرد.
تنوع رنگ: پلمپهای کپسول در رنگهای متنوعی عرضه میشوند (قرمز، زرد، سبز، آبی، نارنجی و غیره) تا با محیط یا نوع کپسول هماهنگ شوند. برای مثال در برخی کاربریها، پلمپ قرمز برای آتشنشانی عمومی، زرد برای شناسایی سریع، و سبز برای کپسولهای خاص به کار میرود. رنگهای روشن مانند قرمز و زرد معمولاً انتخاب میشوند تا در یک نگاه قابل دیدن باشند. بسیاری از تولیدکنندگان امکان سفارش رنگ پلمپ را به مشتری میدهند.
استانداردهای ایمنی: پلمپها باید استانداردهای حداقل کشش و نشانهگذاری را داشته باشند. برای نمونه، طبق استاندارد NFPA 10 در آمریکا، پلمپ باید پس از هر بازرسی تعویض شود و در بازرسیهای ماهانه و سالانه حتما بررسی شود. اگر پلمپ شکسته باشد یعنی کپسول استفاده شده و باید سرویس شود.
روش نصب صحیح پلمپ بسیار ساده اما مهم است. در نصب پلمپ پلاستیکی، ابتدا ضامن (اشپیل) کپسول در حالت بسته قرار دارد؛ پلمپ را از محل اتصال ضامن رد میکنیم و سپس دو سر آن را از هم عبور داده و محکم میبندیم بهطوری که در ظاهر قفل شود. به محض این کار، پلمپ در جای خود محکم است و هرگونه تلاش برای کشیدن ضامن، حتماً پلمپ را میشکند.
نکته مهم این است که در نصب پلمپ نیاز به ابزار خاصی نیست و هر فرد حتی بدون مهارت میتواند آن را ببندد، ولی باز کردن یا دستکاری آن عمداً سخت است. برای بررسی سلامت پلمپ، کافی است در هر دورهی بازرسی (معمولاً ماهانه) به رنگ و شکل پلمپ نگاه کنیم. اگر پلمپ باز شده یا ترک خورده باشد، حتماً باید کپسول سرویس و پلمپ جدیدی جایگزین شود.
همچنین طبق استانداردهای متداول، بعد از هر بار استفاده از کپسول، پلمپ جدیدی جایگزین پلمپ شکسته میشود تا مشخص باشد که کپسول برای استفاده بعدی آماده است. در مجموع، بازرسی پلمپها کار بسیار سادهای است؛ کافی است در برنامهی نگهداری کپسول، یادآور شود که پلمپ باید همیشه سالم باشد و در غیر این صورت اقدامات بعدی (شارژ کپسول) انجام شود.
انتخاب بهترین پلمپ برای هر کاربرد به فاکتورهای زیر بستگی دارد:
مقاومت مکانیکی و ایمنی: قدرت کشش بالا و ضد دستکاری بودن ضامن اصلی است. پلمپ پلاستیکی با مقاومت کششی ۱۵ کیلوگرم (یا بیشتر) برای بیشتر کاربریها کافی است. اگر امنیت بیشتر میخواهیم، پلمپ فلزی ضد زنگ گزینهی مناسبتری است.
سهولت نصب و تعویض: پلمپ باید طوری باشد که به سادگی توسط کاربر نصب شود و با لوازم ساده باز شود (مثلاً قیچی)، اما غیرقابل بازگشت باشد. معمولاً پلمپهای پلاستیکی از این نظر برندهاند زیرا هم سبکاند و هم باز کردنشان با فشار دست یا ابزار ساده ممکن است.
استحکام در شرایط محیطی: اگر در محیطی با ضربهی زیاد (انبار سنگین) یا تغییرات دمایی کار میکنید، پلمپی انتخاب کنید که ضد ضربه و ضد تغییر شکل باشد. مدلهایی که در ساختشان مواد اولیهی باکیفیت و ضد UV استفاده شده، عمر بیشتری دارند.
سازگاری با سایزهای مختلف: پلمپها معمولاً در سایزهای استاندارد ۱۵، ۲۰، ۳۰ یا ۴۵ سانتیمتر تولید میشوند تا برای کپسولهای ۱ تا ۳۰ کیلوگرم مناسب باشند. قبل از خرید توجه کنید که طول تسمه و قطر حلقهی پلمپ مناسب کپسولهای مورد نظر شما باشد. برخی پلمپهای قابل تنظیم (مثل بستهای دانهتسبیحی) در انواع سایزهای مختلف عرضه میشوند تا با هر سایزی از شلنگ و ضامن سازگار باشند.
تهران خیابان جمهوری بین چهارراه استانبول و پل حافظ کوچه مسعود سعد
09126633036
02166719137
البرز-کرج-پل فردیس-بعد از پمپ بنزین باران
راه های ارتباطی
09126633036
02166719137
02634955755
فروشگاه آنلاین لوازم آتش نشانی شامل محصولات اعلام و اطفاء حریق و تجهیزات ایمنی و حفاظت فردی